Πώς θα επηρεάσουν οι δασμοί Τραμπ την Ελλάδα – Τι εξετάζει η κυβέρνηση

Δασμοί Τραμπ και εμπορική πολιτική σε Ελλάδα και ΕΕ

Όπως σημείωναν στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης στον ΟΤ, «κανένας δε μπορεί να αντιδράσει κατά μόνας σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Συμπληρώνοντας πως θα «υπάρξουν συζητήσεις με τους Ευρωπαίους συναδέλφους» καθότι «η ευρωπαϊκή εμπορική πολιτική είναι ενιαία». Τα ίδια στελέχη τόνισαν πως «αναμφίβολα πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη» για να συμπληρώσουν πως «πρέπει να δούμε πως θα αντιδράσουν οι άλλοι».

Σε κάθε περίπτωση οι ίδιες πηγές επισήμαναν με νόημα στον ΟΤ ότι «η ελληνική οικονομία διαθέτει καλή βάση και υφίσταται ένα μεγάλο περιθώριο βελτίωσης». Άλλωστε, όπως εξηγούσαν «για την Ελλάδα είναι μικρότερη η άμεση έκθεση των εξαγωγών και συγκεκριμένα της τάξης του 1% του ΑΕΠ, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη αγγίζει το 3%». Ουσιαστικά, οι εξαγωγές της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ για το 2024 άγγιξαν τα 2,4 δισ. ευρώ.

Άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα έχουν πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από την Ελλάδα. Σύμφωνα με στελέχη του ελληνικού οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης. Είναι γεγονός πως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ιρλανδία έχουν να χάσουν τα περισσότερα από μια σκληρή εμπορική πολιτική δασμών από τις ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, αφού αυτές οι χώρες διατηρούν τα μεγαλύτερα εμπορικά πλεονάσματα απέναντι στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Ανησυχία για τις δευτερογενείς συνέπειες

Πάντως, διάχυτη είναι ανησυχία και για τις δευτερογενείς συνέπειες από τους δασμούς Τραμπ, κάτι που σχετίζεται με τα θέματα του τουρισμού επί παραδείγματι, εφόσον πολλές χώρες της ΕΕ επηρεαστούν από ένα γενικευμένο εμπορικό πόλεμο. Ο λόγος είναι ο εξής: Εάν οι ευρωπαϊκές χώρες παρουσιάσουν απώλεια εισοδήματος λόγω των δασμών, τότε κάτι τέτοιο ενδέχεται να επηρεάσει τον ελληνικό τουρισμό, ο οποίος περιμένει πάρα πολλά από τους Ευρωπαίους πολίτες.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Η ήδη ανακοινωθείσα επιβολή δασμών στην Κίνα ενέχει τον κίνδυνο να στρέψει το βλέμμα τους σε άλλες αγορές, στις οποίες απευθύνονται και ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. «Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να πλήξει τα βιομηχανικά μας προϊόντα σε ένα βαθμό» αναφέρει στον ΟΤ αρμόδιο στέλεχος της κυβέρνησης. Το ερώτημα λοιπόν είναι το πώς θα αντιμετωπιστούν οι δευτερογενείς αυτές συνέπειες.

«Οφείλω να το σημειώσω, ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ως πρώην υπουργός Οικονομικών, γιατί υπάρχουν σίγουρα δευτερογενείς συνέπειες στην ευρωπαϊκή οικονομία, επομένως και στην ελληνική οικονομία», ανέφερε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης για να προσθέσει με νόημα πως «Έχει ξεκινήσει ένας μεγάλος παγκόσμιος οικονομικός και εμπορικός πόλεμος. Θέλω να ελπίζω ότι θα τελειώσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα, αλλά μην έχουμε καμία αμφιβολία. Στους οικονομικούς πολέμους δεν υπάρχουν κερδισμένοι. Υπάρχουν μόνο χαμένοι».

Το δούναι και λαβείν

Άλλωστε, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Eurobank, το 11μηνο Ιαν-Νοε-24 η βαρύτητα των ΗΠΑ επί του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών εμπορευμάτων ήταν της τάξης του 4,8% ή 2,194 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές. Ωστόσο, πέρα από άμεσες, οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από πιθανές πολιτικές προστατευτισμού εκ μέρους των ΗΠΑ δύναται να είναι και έμμεσες. Οι έμμεσες επιπτώσεις μπορεί να προέλθουν από τους εμπορικούς δεσμούς της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κρατών μελών. Καθότι περί το 20% των εξαγωγών εμπορευμάτων της ΕΕ-27 αγοράζεται από φορείς των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), η αξία των ελληνικών εξαγωγών εμπορευμάτων προς τις ΗΠΑ το 11μηνο Ιαν-Νοε-24 διαμορφώθηκε στα 2.194 δισ. ευρώ, όπως προαναφέρθηκε. Την ίδια περίοδο, η αξία των ελληνικών εισαγωγών εμπορευμάτων από τις ΗΠΑ ανήλθε στα 1.990 δισ. ευρώ.

Ως εκ τούτου, το ισοζύγιο εμπορευμάτων ανάμεσα στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ ήταν πλεονασματικό στα 203,5 εκατ. ευρώ. Στις επί μέρους κατηγορίες εμπορευμάτων τα τρόφιμα και ζώα ζωντανά κατέγραψαν το μεγαλύτερο πλεόνασμα (521,6 εκατ. ευρώ) και τα ορυκτά καύσιμα, λιπαντικά κλπ. το μεγαλύτερο έλλειμμα (-399 εκατ. ευρώ).

Τα προϊόντα

Για το σύνολο του έτους 2024 οι εξαγωγές εμπορευμάτων της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ διαμορφώνονται στο 1% του ΑΕΠ. Σε ό,τι αφορά τις επί μέρους κατηγορίες εμπορευμάτων, το μερίδιο των ΗΠΑ στις ελληνικές εξαγωγές των τροφίμων και ζώων ζωντανών ήταν 7,7% το 11μηνο Ιαν-Νοε-24 και ακολούθησαν: λάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης (7,2%), μηχανήματα και υλικό μεταφορών (6,5%), βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κυρίως κατά πρώτη ύλη (5,1%), διάφορα βιομηχανικά είδη (3,9%), ορυκτά καύσιμα, λιπαντικά κλπ. (3,8%), ποτά και καπνός (2,6%), χημικά προϊόντα και συναφή (2,1%), πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα (1,5%) και είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες (0,5%).

Πιερρακάκης: Θα αντεπεξέλθουμε στις προκλήσεις

Για επιπτώσεις από τον παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο που σηματοδοτούν οι ανακοινώσεις Τραμπ για την επιβολή δασμών μίλησε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης.

Μιλώντας στη Βουλή είπε «οι χθεσινές ανακοινώσεις της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών είναι αυτονόητο ότι συνιστούν μια ιστορική στροφή στον προστατευτισμό και μια απότομη αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα έχει λειτουργήσει εδώ και δεκαετίες. Συνιστούν επίσης μία θεμελιώδη απόκλιση από το πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιλαμβάνεται την οικονομική και κοινωνική πρόοδο από την ίδρυσή της.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας σημείωσε πως «ως χώρα είμαστε υπέρ του ελεύθερου εμπορίου. Πιστεύουμε ότι ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος δεν ωφελεί κανέναν. Και ελπίζουμε ότι αυτό το κεφάλαιο θα διαρκέσει όσο το δυνατόν λιγότερο. Οι επιπτώσεις δεν μπορούν ακόμη να αποτυπωθούν στην ολότητά τους αν και είναι δεδομένο ότι θα είναι αρνητικές» και κατέληξε: «Είναι επίσης δεδομένο πως η ελληνική κυβέρνηση συμμετέχει και θα συνδιαμορφώσει την ενιαία ευρωπαϊκή αντίδραση. Η ελληνική οικονομία με σχέδιο, με υπευθυνότητα θα ανταπεξέλθει στις διεθνείς προκλήσεις».

Οι 7 παρεμβάσεις Χατζηδάκη

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης υπογράμμισε, από την πλευρά του, ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η Ελλάδα οφείλουν να είναι θωρακισμένες με προσεκτικές κινήσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα, την αυτονομία και την ανθεκτικότητά τους.

«Πρέπει να είμαστε περισσότερο ανταγωνιστικοί. Πρέπει να ενισχύσουμε την αυτονομία μας σε στρατηγικούς τομείς, όπως η ενέργεια, οι πρώτες ύλες, ώστε να μειώσουμε την έκθεσή μας σε διεθνείς οικονομικές διαταραχές. Και βέβαια πρέπει να έχουμε τους θεσμούς και τους μηχανισμούς για να παραμείνουμε όρθιοι ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες. Να αντέχουμε τις κρίσεις, αλλά και να τις αξιοποιούμε, όπως επιχειρούμε να κάνουμε με το Ταμείο Ανάκαμψης ως ευκαιρία μετασχηματισμού και επιτάχυνσης των αναγκαίων αλλαγών».

Οι άξονες παρεμβάσεων κωδικοποιούνται ως εξής:

1. Προσέλκυση ακόμα περισσότερων επενδύσεων, μεταξύ άλλων. Με αναμόρφωση του Θεσμικού Πλαισίου για την προσέλκυση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων. Παράλληλα, προχωρούν οι δράσεις για:

– Περαιτέρω απλούστευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, με στόχο τη μείωση των διοικητικών βαρών κατά 25%.

– Περαιτέρω επιτάχυνση της απονομής Δικαιοσύνης.

– Ολοκλήρωση φέτος του Εθνικού Κτηματολογίου, προώθηση των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων.

– Εφαρμογή του νέου νόμου για κίνητρα στην καινοτομία και τις συγχωνεύσεις.

2. Ενίσχυση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.

Μέσω των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου, που συζητείται στη Βουλή, για περαιτέρω ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς. Αξιοποίηση του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης. Σε συνδυασμό με την Αναπτυξιακή Τράπεζα για τη στήριξη ιδιαίτερα της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

3. Ενίσχυση της εξωστρέφειας. Βασικός στόχος είναι η διείσδυση σε δυο πολύ μεγάλες αγορές. Που είναι η Ινδία και η Κίνα, με απλοποίηση και περαιτέρω ψηφιοποίηση των τελωνειακών διαδικασιών και κίνητρα για εξαγωγές.

4. Αναβάθμιση των υποδομών. Πέρα από τις υποδομές στην ενέργεια, που επέτρεψαν μετά από πολλά χρόνια το 2024 να γίνει η Ελλάδα καθαρός εξαγωγέας ενέργειας, προχωρούν κρίσιμα έργα. Η επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης, η κατασκευή του νέου διεθνούς αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου. Η αξιοποίηση περιφερειακών λιμανιών, η προώθηση του δικτύου οπτικών ινών.

5. Διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της ελληνικής οικονομίας. «Ήδη υπάρχει σημαντική αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας στο ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα αλλάζει σταδιακά. Και στόχος της κυβέρνησης είναι να ενισχυθεί αυτή η αλλαγή σε τομείς, όπως οι τεχνολογίες και εφαρμογές υγείας, η ρομποτική, η αμυντική βιομηχανία και η επισκευή και ναυπήγηση πλοίων», σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης.

6. Ανθρώπινο δυναμικό.

«Οι αλλαγές αντικατοπτρίζονται και στη μείωση της ανεργίας, η οποία έχει μειωθεί στο 8,6%. Ενισχύουμε αυτή την προσπάθεια με μαζικά προγράμματα κατάρτισης εργαζομένων, με έμφαση στην πιστοποίηση των δεξιοτήτων, έτσι ώστε οι πόροι που δαπανώνται να πιάνουν τόπο και στην ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών, των νέων και των ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας», τόνισε.

7. Δημοσιονομική πολιτική και φορολογία.

«Είμαι περήφανος, γιατί φεύγοντας από το Υπουργείο Οικονομικών παρέδωσα στο διάδοχό μου όχι μόνο πρωτογενές, αλλά κανονικό πλεόνασμα», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και πρόσθεσε: «Η πολιτική αυτή συνδυάζει τη μείωση του χρέους με ρυθμούς ισχυρής ανάπτυξης για τα ευρωπαϊκά δεδομένα και χωρίς προηγούμενη προσπάθεια για περιορισμό της φοροδιαφυγής. Και μας επέτρεψε μέχρι τώρα – και θα μας επιτρέψει και από εδώ και πέρα ακόμα πιο πολύ- να έχουμε μειώσεις φόρων και ένα κοινωνικό μέρισμα που επιστρέφει στους πολίτες».

«Η Ελλάδα», κατέληξε, «από μαύρο πρόβατο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει μετατραπεί σε παράδειγμα επιτυχίας. Όσο και αν κάποιοι θέλουν να μειώσουν την προσπάθεια αυτή, η πραγματικότητα, οι διεθνείς οργανισμοί, οι διεθνείς αναλυτές, όλα τα επιμέρους στοιχεία δείχνουν ότι είμαστε στο σωστό δρόμο. Αυτό που υποσχόμαστε είναι ότι θα συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο, διορθώνοντας λάθη όπου χρειάζεται, αλλά χωρίς να υποσχόμαστε θαύματα».

Πηγή: ot.gr