Η αλήθεια που κρύβεται πίσω από το περίφημο ευρωπαϊκό του Παναθηναϊκού στο Παρίσι το 1996 και την οποία δεν θέλει να θυμάται
Ήταν 11 Απριλίου 1996, όταν ο Παναθηναϊκός έγινε ο πέμπτος κατά σειρά Ελληνικός σύλλογος που κατακτούσε ευρωπαϊκό τίτλο σε οποιοδήποτε άθλημα (μετά την ΑΕΚ, τον ΠΑΟΚ, τον Άρη και τον Ολυμπιακό) και ο δεύτερος Ελληνικός σύλλογος που έφτασε στον τελικό του κυπέλλου πρωταθλητριών Ευρώπης στο μπάσκετ, μετά τον Ολυμπιακό που είχε φτάσει σε δύο συνεχόμενους τελικούς το 1994 στο Τελ Αβίβ και το 1995 στη Σαραγόσα.
Αντίπαλός του στον τελικό, η Μπαρτσελόνα, η οποία έχασε από το τριφύλλι με σκορ 67-66. Κάπως έτσι, ο Παναθηναϊκός έγινε… πρωταθλητής Ευρώπης, παρότι μετρούσε 12 χρόνια χωρίς πρωτάθλημα στην Ελλάδα! Όμως εκείνο το ευρωπαϊκό, είναι ίσως το πιο στιγματισμένο που κατακτήθηκε ποτέ στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Σας παρουσιάζουμε τα επιχειρήματα των ιστορικών του Παναθηναϊκού και την πλήρη ιστορική αλήθεια.
Α. ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ Η ΑΝΤΙΚΑΝΟΝΙΚΗ ΤΑΠΑ ΤΟΥ ΒΡΑΝΚΟΒΙΤΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΥ
Προτού περάσουμε στο «ψητό» αναφορικά με την περίφημη δήλωση συγγνώμης, οφείλουμε να ρίξουμε μια ματιά στο διαιτητικό κομμάτι του τελικού. Χωρίς καμία αμφιβολία, το τελικό σκορ έπρεπε να είναι 67-68 υπέρ της Μπαρτσελόνα. Όπως θα θυμούνται οι περισσότεροι, το κόψιμο του Στόγιαν Βράνκοβιτς στο λει απ του Μοντέρο της Μπαρτσελόνα, ήταν αντικανονικό, καθώς η μπάλα είχε χτυπήσει πρώτα στο ταμπλό. Συνεπώς το καλάθι έπρεπε να μετρήσει και η κούπα να πάει στην Βαρκελώνη.
Το βασικό επιχείρημα των οπαδών του Παναθηναϊκού ακόμα και τόσα χρόνια μετά, είναι ότι στην περίφημη φάση, είχε κολλήσει το επίσημο χρονόμετρο του αγώνα, κάτι που όντως συνέβη, όπως φαίνεται και στο βίντεο.
Αυτό που σκοπίμως αποσιωπούν φυσικά είναι ότι ακόμα και αν δεν είχε κολλήσει το χρονόμετρο, το λει απ του Μοντέρο θα ήταν και πάλι εμπρόθεσμο! Το πάγωμα του χρόνου δεν εξυπηρέτησε στο παραμικρό την Μπαρτσελόνα.
Παρόλα αυτά, πράγματι το χρονόμετρο κόλλησε και στον Παναθηναϊκό επικαλούνται ότι η φάση ήταν μη γενόμενη και η μπάλα έπρεπε να δοθεί στην Μπαρτσελόνα με όσο χρόνο απέμενε έως εκείνη τη στιγμή (4,9 δευτερόλεπτα), κάτι που επίσης δεν έγινε! Το ομολογούν άλλωστε και σε blog προσκείμενο στον Παναθηναϊκό που κατά δήλωσή του μοιράζει σανό για πρόβατα στον τίτλο του (sanogiaprobata).
«sanogiaprobata»
«Οδός Καλαφάτη»
Με λίγα λόγια, η Μπαρτσελόνα δεν ήταν απλά αδικημένη, ήταν δύο φορές αδικημένη! Η διπλή αδικία ήταν η εξής:
Πρώτον, αφού συνεχίστηκε η φάση και έτσι γράφτηκε η ιστορία του αγώνα, το καλάθι του Μοντέρο έπρεπε να κατακυρωθεί υπέρ των Καταλανών λόγω αντικανονικού κοψίματος.
Δεύτερον, εφόσον η φάση ήταν άκυρη λόγω χρονομέτρου, έπρεπε να επαναληφθεί η επίθεση της Μπαρτσελόνα για 4,9 δευτερόλεπτα, στα οποία θα μπορούσε να διεκδικήσει το ευρωπαϊκό τρόπαιο, κάτι που δεν συνέβη!
Ουσιαστικά, το πάγωμα στο χρονόμετρο αδίκησε τους Καταλανούς σε κάθε περίπτωση, ήταν ένα κυριολεκτικό δώρο Θεού στον Παναθηναϊκό που ακόμα και σήμερα το αξιοποιούν στο τριφύλλι υπέρ τους.
Β. ΕΝΣΤΑΣΗ ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ
Η ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΤΗΣ FIBA ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΚΟΥ
Τα διαιτητικά λάθη από μόνα τους δεν αποτελούν το μοναδικό στίγμα του πρώτου ευρωπαϊκού του Παναθηναϊκού. Τις επόμενες μέρες επρόκειτο να ακολουθήσει ένα ακόμα μεγαλύτερο.
Μετά τον τελικό, η Μπαρτσελόνα κατέθεσε ένσταση προσφεύγοντας στο αρμόδιο αθλητικό δικαστήριο που υπάγεται στην Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (Δ.Ο.Ε.). Ακολούθως, εκδόθηκε η περίφημη δήλωση στην οποία η FIBA παρείχε την περίφημη «συγγνώμη» προς την Μπαρτσελόνα, η οποία μετά την ηθική της αποκατάσταση, απέσυρε την προσφυγή και το ευρωπαϊκό του Παναθηναϊκού κηλιδώθηκε αιώνια.
Η ιστορική δήλωση είναι η εξής, στην Καταλανική, την Ισπανική, τη Γαλλική και την Αγγλική γλώσσα:
Το κείμενο αναφέρει επί λέξει τα εξής:
«Η FIBA αναγνωρίζει ότι στα τελευταία δευτερόλεπτα του αγώνα ανάμεσα στον Παναθηναϊκό και την Μπαρτσελόνα, συνέβησαν επιβεβαιωμένα λάθη στην εφαρμογή και την κατανόηση των κανόνων του μπάσκετ από τους διαιτητές και την γραμματεία…
Η FIBA παραδέχεται ότι εξ αιτίας αυτών των λαθών, η Μπαρτσελόνα είχε το δικαίωμα να προσφύγει δικαστικά…
…Η FIBA παρέχει στην Μπαρτσελόνα ηθική αποκατάσταση, για όποια προκατάληψη ίσως έχει δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα των λαθών που διαπράχθηκαν τα οποία μπορεί να επηρέασαν το τελικό αποτέλεσμα».
Με λίγα λόγια, η ίδια η παγκόσμια ομοσπονδία μπάσκετ, με τον πλέον επίσημο τρόπο, με μία επιστολή με υπογραφές και σφραγίδες, αποκαθιστά ηθικά την Μπαρτσελόνα μετά τον τελικό με τον Παναθηναϊκό και στη συνέχεια η Μπαρτσελόνα απέσυρε την προσφυγή της και σταμάτησε το κυνήγι στην FIBA.
1ο Επιχείρημα Παναθηναϊκού για την επιστολή:
«ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΛΕΞΗ ΣΥΓΓΝΩΜΗ»
Το πρώτο ανούσιο επιχείρημα από πλευράς ιστορικών του Παναθηναϊκού είναι ότι η επιστολή δεν περιλαμβάνει αυτούσια τη λέξη της συγγνώμης («sorry», «we apologize», κτλ), κάτι το οποίο φαίνεται τουλάχιστον αστείο.
«Οδός Καλαφάτη»:
«sanogiaprobata»
Προσπερνάμε ότι σε ένα blog, ο διαχειριστής του οποίου δεν γνωρίζει το πως μπαίνουν οι τόνοι στις λέξεις και ποιο είναι το Ελληνικό ερωτηματικό, ήθελε να δει τίτλο «Sorry», λες και… μιλάει η FIBA στον κολλητό της και μπαίνουμε στην ουσία:
Η φράση που περιλαμβάνεται στο κείμενο («moral compensation» – «ηθική αποκατάσταση»), όχι απλά έχει το ίδιο νόημα, αλλά είναι ακόμα βαρύτερη!
Αυτός που αποκαθίσταται ηθικά, είναι αυτός που έχει αδικηθεί. Όταν λοιπόν η ίδια η παγκόσμια ομοσπονδία μπάσκετ αποκαθιστά ηθικά μία ομάδα λόγω διαιτητικών λαθών που αναγνωρίζει σε έναν τελικό, τότε έχει αναγνωριστεί με τον πλέον επίσημο τρόπο ότι αυτή η ομάδα έχει αδικηθεί και είναι η ηθική νικήτρια. Αυτός ήταν ο λόγος που η Μπαρτσελόνα απέσυρε την ένσταση!
2ο Επιχείρημα Παναθηναϊκού για την επιστολή:
«ΔΕΝ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΖΕΤΑΙ ΥΠΕΡ ΤΙΝΟΣ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΖΟΤΑΝ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ»
Το δεύτερο ανούσιο επιχείρημα είναι ότι δεν διευκρινίζεται στην ανακοίνωση υπέρ τίνος επηρεάστηκε το τελικό αποτέλεσμα! Επαναλαμβάνουμε τη διατύπωση του κειμένου:
«Η FIBA παρέχει στην Μπαρτσελόνα ηθική αποκατάσταση, για όποια προκατάληψη ίσως έχει δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα των λαθών που διαπράχθηκαν τα οποία μπορεί να επηρέασαν το τελικό αποτέλεσμα».
«sanogiaprobata»
Πλέον τα επιχειρήματα φτάνουν στα επίπεδα πουλήματος τρέλας, καθώς η επιστολή παρέχει ηθική αποκατάσταση συγκεκριμένα στην Μπαρτσελόνα για τα διαιτητικά λάθη, οπότε ποια διευκρίνιση ζητάνε στον Παναθηναϊκό;
Η ηθική αποκατάσταση απευθύνεται στους Καταλανούς. Θα ήταν διαφορετικό αν ανέφερε ότι παρέχει σε αμφότερους τους φιναλίστ ηθική αποκατάσταση για τα διαιτητικά λάθη. Εδώ απευθύνεται μόνο στην Μπαρτσελόνα, άρα είναι ξεκάθαρο ότι η FIBA δεν γίνεται να αποκαθιστά ηθικά την Μπαρτσελόνα για λάθη που αδίκησαν τον Παναθηναϊκό!
Στην «οδό Καλαφάτη» του SDNA, ο Αριστοτέλης Μπενόγλου αναφέρει ότι η FIBA δεν αποδέχεται ότι τα λάθη ήταν μονόπλευρα.
Αν όμως ίσχυε κάτι τέτοιο, τότε για ποιο λόγο η Μπαρτσελόνα απέσυρε την προσφυγή; Για ποιο λόγο διαβάζαμε στον «Ριζοσπάστη» ότι η FIBA έπεσε στα πόδια της Μπαρτσελόνα; Και κυρίως για ποιο λόγο η «Αθλητική Ηχώ» μιλούσε για «αίσχος ΦΙΜΠΑ» αναφέροντας ότι η παγκόσμια ομοσπονδία «προσπαθεί να σπιλώσει το ευρωπαϊκό του Παναθηναϊκού»; Ποια είναι η σπίλωση αφού δεν αναφέρεται όπως λέτε ότι τα λάθη ήταν μονομερή;
Γιατί εξοργίστηκαν στην εφημερίδα που στήριζε τον Παναθηναϊκό («Αθλητική Ηχώ») με την επιστολή της FIBA, αφού μερικές δεκαετίες αργότερα, το «sanogiaprobata» και η «οδός Καλαφάτη» θα έλεγαν «δεν υπάρχει η λέξη συγγνώμη, δεν διευκρινίζουν ποιος αδικήθηκε από τα λάθη»!
3ο Επιχείρημα Παναθηναϊκού για την επιστολή:
«ΗΤΑΝ ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ FIBA-ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ»
Εδώ πια μπορούν να γελάσουν άφοβα ακόμα και οι πρωτοετείς της νομικής. Όπως είναι γνωστό και συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις εξωδικαστικών συμβιβασμών παγκοσμίως, συντάσσεται ένα συμφωνητικό, το οποίο υπογράφεται από αμφότερα τα μέρη που έχουν τη διαφορά, γιατί διάδικοι είναι και οι δύο, άρα συνιστά κοινή δήλωση.
Σε ένα ιδιωτικό συμφωνητικό λοιπόν, υπάρχει ο Α’ συμβαλλόμενος και ο Β’ συμβαλλόμενος. Ο ένας αναγνωρίζει κάποια πράγματα και ο άλλος κάποια άλλα.
Όπως θα δείτε λοιπόν, υπήρξε κοινή επιστολή στην οποία αναφέρεται ξεκάθαρα ότι «η FIBA παρέχει την ηθική ικανοποίηση στην Μπαρτσελόνα» άρα ήταν μονομερής αναγνώριση της FIBA, όχι κοινή αναγνώριση FIBA-Μπαρτσελόνα.
ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΑΝΚΟΒΙΤΣ
Στον Παναθηναϊκό, προσπαθούν να «ρεφάρουν» τις εντυπώσεις από την συγγνώμη της FIBA επικαλούμενοι κάποιες δηλώσεις που φέρεται ότι έκανε ο Γενικός Γραμματέας της FIBA Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς στο περιθώριο της κλήρωσης των ομίλων των ευρωπαϊκών διοργανώσεων της σεζόν 1996/97 στις 29/06/1996 στις οποίες φέρεται να είπε ότι ο αδικημένος της διαιτησίας του τελικού ήταν ο Παναθηναϊκός.
Οι δηλώσεις Στάνκοβιτς που έγινα στα πλαίσια μίας εκδήλωσης και ενδεχομένως να είχαν δημοσιοσχετίστικο χαρακτήρα, δημοσιεύθηκαν στην πράσινη «Αθλητική Ηχώ».
Ερευνήσαμε το αρχείο της εφημερίδας «Τα Νέα» που είχε δισέλιδο αφιέρωμα στην κλήρωση των ευρωπαϊκών κυπέλλων και όμως δεν υπάρχει πουθενά καμία αναφορά στις… επίσημες δηλώσεις Στάνκοβιτς:
Ερευνήσαμε το διαδικτυακό αρχείο της εφημερίδας «Ριζοσπάστης» που καλύπτει την εποχή από το 1995 μέχρι σήμερα και επίσης δεν υπάρχει καμία σχετική αναφορά, όπως επίσης, δεν υπάρχει και κάποιο σχετικό βίντεο της εποχής.
Συνεπώς, η περίφημη δήλωση Στάνκοβιτς υπάρχει σε μία καταπράσινη εφημερίδα, χωρίς να μπορούμε να γνωρίζουμε σε ποια ακριβώς ερώτηση απάντησε και ποια ήταν η ακριβής διατύπωση.
Αλλά σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν δεχτούμε ότι η δήλωση Στάνκοβιτς υπήρξε πράγματι, αυτό δεν αλλάζει τίποτα. Μία επίσημη ανακοίνωση της FIBA με σφραγίδες και υπογραφές χάρη στην οποία γλίτωσε τα δικαστήρια στα οποία θα μπορούσε να την σύρει η Μπαρτσελόνα, δεν μπορεί να αναιρεθεί από τη μεμονωμένη προφορική δήλωση ενός συγκεκριμένου αξιωματούχου της FIBA στο περιθώριο μίας κλήρωσης, πίνοντας το απεριτίφ του και συζητώντας χαλαρά με τον δημοσιογράφο μίας πράσινης εφημερίδας!
Είναι σαν να υπογράψει κάποιος συμβόλαιο για την πώληση ενός ακινήτου και την άλλη μέρα να δηλώσει σε δημοσιογράφους «δεν το πούλησα το σπίτι». Τι είναι αυτό που μετράει και γράφει τη ιστορία, το συμβόλαιο ή η στιχομυθία;
Γ. ΤΑ ΔΙΕΘΝΗ ΜΜΕ
Οι μεγάλες επιτυχίες του Παναθηναϊκού στην Ευρώπη, είθισται να συνοδεύονται με κατακραυγή των διεθνών ΜΜΕ. Το είχαμε δει το 1971 με το Γουέμπλεϊ, αλλά και το 1985 με την πορεία στα ημιτελικά του κυπέλλου πρωταθλητριών Ευρώπης στο ποδόσφαιρο, το είδαμε και με το κύπελλο πρωταθλητριών μπάσκετ του 1996.
Η εφημερίδα «El Mundo Deportivo» μιλούσε για «Robo», δηλαδή για «Κλοπή». Προσοχή, όχι το «Φως», όχι ο «Πρωταθλητής», αλλά η «El Mundo Deportivo»:
Ακόμα και οι Μαδριλένικες εφημερίδες ήταν έξαλλες. Η «As» μιλούσε για «ληστεία ασύλληπτης επινόησης» και η «Marca» μιλούσε για «ριφιφί στο Παρίσι»:
Δ. Ο ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ ΤΟ 73-38
Οι παγκόσμιες πρωτοτυπίες του πρωταθλητή Ευρώπης Παναθηναϊκού του 1996, δεν είναι λίγες. Όταν το τριφύλλι κατακτούσε το ευρωπαϊκό στο Παρίσι, μετρούσε ήδη 12 ολόκληρα χρόνια χωρίς πρωτάθλημα στην Α1 μπάσκετ! Τελευταία κατάκτηση στο μακρινό 1984 και επόμενη το 1998…
Το κερασάκι στην τούρτα όμως ήρθε λίγες μέρες αργότερα με τον θρίαμβο του Ολυμπιακού στον τελευταίο τελικό της Α1 μπάσκετ με το μυθικό 73-38! Συμφωνούμε, προφανώς ότι δεν είναι… υποχρεωτικό ο πρωταθλητής Ευρώπης να αναδεικνύεται πρωταθλητής και στη χώρα του, αλλά 73-38; Η διαφορά των +35 πόντων είναι η δεύτερη μεγαλύτερη διαφορά σε αγώνα μεταξύ των δύο ομάδων, μετά το +42 με το οποίο ο Ολυμπιακός είχε νικήσει τον Παναθηναϊκό το 1977 στο Παναθηναϊκό στάδιο για το κύπελλο Ελλάδας (σκορ 68-110).
Όσο και αν ψάξετε, δεν θα βρείτε άλλη πρωταθλήτρια Ευρώπης να χάνει τίτλο με τόσο μεγάλη διαφορά στη χώρα της τη χρονιά που κατακτά το κύπελλο πρωταθλητριών Ευρώπης.
Ε. ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΠΑΘΑΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ ΜΕ ΤΡΙΠΛ ΚΡΑΟΥΝ
Ο πραγματικός βασιλιάς ήταν και τότε ο Ολυμπιακός…
Το 1994 ο Ολυμπιακός έφτασε πρώτος σε τελικό κυπέλλου πρωταθλητριών, αποκλείοντας τον Παναθηναϊκό στον ημιτελικό.
Το 1995 ξανά τα ίδια, ξανά ο Ολυμπιακός σε τελικό κυπέλλου πρωταθλητριών, αποκλείοντας και πάλι τον Παναθηναϊκό στον ημιτελικό!
Το 1996, απόντος του Ολυμπιακού, ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το στιγματισμένο ευρωπαϊκό της «συγγνώμης» ή αν θέλετε της «ηθικής αποκατάστασης» και κάπως έτσι φτάνουμε στο 1997…
Τότε λοιπόν η χώρα πανηγύρισε το πραγματικά σπαθάτο ευρωπαϊκό. Αντίπαλος και πάλι η Μπαρτσελόνα. Θρίαμβος του Ολυμπιακού με 73-58, από τις μεγαλύτερες διαφορές όλων των εποχών σε τελικό της διοργάνωσης.
Ούτε αντικανονικές τάπες, ούτε ανακοινώσεις ηθικής αποκατάστασης, ούτε 73-38, ούτε τίποτα. Αντιθέτως, ο Ολυμπιακός συνέχισε την πελατειακή παράδοση, νικώντας στην Ευρώπη τον Παναθηναϊκό δύο φορές στα play offs και παίρνοντας το εισιτήριο για το final 4 της Ρώμης. Μάλιστα το 49-69 μέσα στο ΟΑΚΑ, ήταν για δεκαετίες η μεγαλύτερη εκτός έδρας νίκη μεταξύ των δύο ομάδων σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις, μέχρι το 71-95 του Ολυμπιακού στο ΟΑΚΑ γτη φετινή σεζόν (2022/23).
Ένας δαιμονισμένος Ολυμπιακός που εκείνη τη σεζόν κατέκτησε τα πάντα: Πρωτάθλημα και κύπελλο και ευρωπαϊκό, πετυχαίνοντας το πρώτο τριπλ κράουν όχι μόνο στο Ελληνικό μπάσκετ, αλλά γενικότερα στον Ελληνικό αθλητισμό!
Κάθε κούπα έχει τη δική της αξία, τον δικό της κόπο και τη δική της ιστορία…
