Κενές θέσεις εργασίας με υψηλή ανεργία στην Ελλάδα – Τι απαντάνε ειδικοί για το φαινόμενο

Πράγματι, στην έρευνα της ΚΕΕΕ μόλις το 3% δήλωσαν ότι οι θέσεις εργασίας παραμένουν κενές λόγω μη ελκυστικών αμοιβών και σχέσεων εργασίας. Αν και είναι διαπιστωμένο και από τις έρευνες του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ ότι οι Έλληνες εργαζόμενοι είναι από τους πλέον κακοπληρωμένους στην Ευρώπη, και επίσης εργάζονται τις περισσότερες ώρες.

Φυγή εργατικού δυναμικού

Κάποιες αιτίες που οι άνεργοι δεν ψάχνουν για δουλειά, σύμφωνα με τον Στέλιο Γκιάλη, είναι ότι πολλοί έχουν τη δυνατότητα να συντηρηθούν, είτε από προηγούμενες δουλειές ή οικογενειακά εισοδήματα ώστε να αναζητήσουν κάτι καλύτερο. Κάποιοι στρέφονται στην αυτοαπασχόληση και άλλη στην άτυπη και μαύρη οικονομία: Ευκαιριακά μεροκάματα, για να καλύπτουν ένα μέρος των αναγκών τους, και συμβιβάζονται με «κάτι λιγότερο».

Μια άλλη αιτία των κενών θέσεων εργασίας είναι η φυγή εργατικού δυναμικού από τη χώρα. «Δεν φεύγουν μόνο επιστήμονες και καταρτισμένοι επαγγελματίες, αλλά και δυναμικό από τις λεγόμενες  χαμηλές δεξιότητες: Ανειδίκευτοι εργάτες, εργάτες γης.  Πολλοί  από τους μετανάστες που  ήταν στη χώρα, ειδικά οι Αλβανοί, έχουν φύγει τα παιδιά τους ή οι ίδιοι. Ειδικά τώρα που ‘’έχει ανοίξει η κάνουλα’’ στην Ευρώπη, και υπάροχυν θέσεις εργασίας».

Ξεμείναμε από «γκαρσόνια του Αιγαίου»;

Ειδικά για την περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου, όπου σχεδόν η μία στις δύο επιχειρήσεις έχει κενές θέσεις εργασίας, ο καθηγητής απαντά ότι είναι ξεκάθαρα λόγω τουρισμού. Γιατί όμως «ξεμένουμε από τα γκαρσόνια του Αιγαίου;». Μήπως οι νέοι «γυρίζουν την πλάτη στις γαλέρες του τουρισμού», φαινόμενο που καταγράφηκε για πρώτη φορά μετά τη λήξη της πανδημίας;

«Σε ένα βαθμό εξακολουθεί να ισχύει και αυτό, αν και κάποιες μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες έχουν δώσει καλύτερους μισθούς. Όμως αν το δεις συνδυαστικά, το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Υπάρχουν μεν κενές θέσεις εργασίας, αλλά οι περισσότεροι εργαζόμενοι στον τουρισμό, ειδικά στη Ρόδο από όπου κατάγομαι, δουλεύουν όλη τη σεζόν χωρίς ρεπό. Το συνδέουν μεν με κάποιες έξτρα αποδοχές, όμως τίθεται θέμα εξουθένωσης. Πώς θα δουλέψει κάποιος όταν εργάζεται 7 ημέρες την εβδομάδα, χωρίς ανάπαυση;».

Χαμηλό εργατικό κόστος

Ο κ. Γκιάλης διαφωνεί με το επιχείρημα ότι για τις κενές θέσεις εργασίας ευθύνεται πρωτίστως η έλλειψη επαγγελματικής κατάρτισης, σε τεχνικές ειδικότητες. «Υπάρχουν άπειρες ειδικότητες στα ΙΕΚ με κατάρτιση σε διαφορετικούς τομείς. Γιατί οι άνθρωποι αυτοί δεν απορροφούνται ή δεν είναι διατεθειμένοι να δουλέψουν στο αντικείμενο που καταρτίστηκαν, είναι θέμα προβληματισμού. Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα όντως μπορεί να να χρήζει διόρθωσης, αλλά είναι λάθος να του αποδίδουμε πολύ μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης από ό,τι του αντιστοιχεί».

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην ελληνική αγορά εργασίας, ειδικά στις τουριστικές επιχειρήσεις, επιμένει ο καθηγητής είναι ότι «έχουν στραφεί στη λογική του χαμηλού εργατικού κόστους, ειδικά μετά τα μνημόνια». Κατά τη γνώμη του, η τάση αυτή «συνδέεται με το ότι ο τρόπος που έχει ενσωματωθεί η χώρα μας στην παγκόσμια αξιακή αλυσίδα είναι μέσω του τουρισμού χαμηλού εισοδήματος. Οι τουρίστες που υποδεχόμαστε είναι πολλοί αριθμητικά, αλλά αναλογικά δεν αφήνουν πολλά χρήματα στη χώρα. Είναι ένας φαύλος κύκλος».

Πρόεδρος ΓΣΕΒΕΕ: Φταίνε τα επιδόματα και η έλλειψη κατάρτισης

Στον αντίποδα της ανάλυσης του καθηγητή είναι οι απόψεις του προέδρου της ΓΣΕΒΕΕ και της ΠΟΕΣΕ. Ο Γιώργος Καββαθάς, είναι ξεκάθαρος για το ποιος ευθύνεται για τις κενές θέσεις εργασίας: Φταίνε τα επιδόματα και η έλλειψη κατάλληλου επαγγελματικού προσανατολισμού και επαγγελματικής εκπαίδευσης-κατάρτισης.

«Καταρχάς έχουμε περίπου 800.000 ανέργους, εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό είναι μόνιμα ή μακροχρόνια άνεργοι. Λόγω των επιδοματικών πολιτικών που ακολουθούνται τα τελευταία χρόνια, που τους δίνει κίνητρα να μη δουλέψουν, πολλοί δεν αναζητούν καν εργασία»

Ένας άλλος παράγοντας, σύμφωνα με τον κ. Καββαθά είναι ότι έχουμε πολλούς νέους ανθρώπους με υψηλό γνωστικό επίπεδο, που δεν αμοίβονται αναλόγως των προσόντων τους. Αντίθετα, υπάρχει έλλειψη σε τεχνικά επαγγέλματα ή σε επαγγέλματα που δεν χρειάζονται τυπικά προσόντα σε ανώτατο επίπεδο».

Aντικίνητρο οι χαμηλοί μισθοί

Ο ίδιος παραδέχεται ότι «οι χαμηλοί μισθοί είναι όντως αντικίνητρο. Αλλά αν δεν έχω να επιβιώσω θα πάω να δουλέψω και με χαμηλό μισθό. Πράγματι οι μισθοί είναι καθηλωμένοι στα επίπεδα του 2010. Αλλά δεν είναι αυτός ο βασικός παράγοντας».

Όσο για τις κενές θέσεις στον τομέα του επισιτισμού, ο ίδιος τις αποδίδει στην αλλαγή επαγγέλματος ενός μεγάλο ποσοστού του προσωπικού, μετά τη μεγάλη κάμψη του κλάδου την περίοδο των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας.

«Πολλοί κατευθύνθηκαν σε άλλα επαγγέλματα που τους έδιναν έναν αξιοπρεπή μισθό και ενδεχομένως λιγότερο κουραστικό. Η εστίαση είναι τομέας εντάσεως εργασίας. Επίσης πολλοί έχουν φύγει στο εξωτερικό, όπου υπάρχει προσφορά υψηλών μισθών για εργαζόμενους στον κλάδο, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην αραβική χερσόνησο».

Τέλος, για το πώς καλύπτονται οι χιλιάδες  κενές θέσεις εργασίας στον επισιτισμό, η απάντηση είναι μέσω της αγίας ελληνικής οικογένειας. «Προσπαθούν να καταλαμβάνουν θέσεις εργασίας τα μέλη του οικογενειακού περιβάλλοντος